ព្រះគ្រូចៅអធិការវត្តមុនីរតនារាម មានសង្ឃដីកាថា ប្រទេសជាតិ វប្បធម៌ អរិយធម៌របស់ខ្មែរដែលមានភាពខ្លាំងក្លាល្បីល្បាញលើសកលលោក ឬចុះអន់រលាយសាបសូន្យ គឺដោយសារជនជាតិខ្មែរទាំងស្រុង ព្រោះថាប្រសិនបើកូនខ្មែរចង់ការពារអរិយធម៌របស់ខ្លួនដោយគ្រាន់តែការជេរប្រមាថ តែគ្មានការយល់ដឹង នោះមិនមែនជាវិធីធ្វើឲ្យខ្មែរខ្លាំងនោះទេ។
ព្រះគ្រូចៅអធិការវត្តមុនីរតនារាម ព្រះភិក្ខុ សាន សុជា មានសង្ឃដីកាក្នុងការផ្សាយផ្ទាល់តាមបណ្ដាញសង្គម Facebook កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ ថា ដើម្បីថែរក្សាសម្បត្តិវប្បធម៌ជាតិរបស់ខ្លួន កូនខ្មែរគ្រប់រូបត្រូវតែនាំគ្នាសិក្សាស្រាវជ្រាវឲ្យស្គាល់នូវប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ខ្លួនឲ្យបានច្បាស់លាស់ នោះទើបស័ក្តិសមជាអ្នកស្រឡាញ់ និងការពារសម្បត្តិវប្បធម៌ជាតិពិតប្រាកដមែន។
សង្ឃដីកានេះ ធ្វើឡើងដើម្បីផ្តល់ការណែនាំដល់កូនខ្មែរមួយចំនួនដែលមានការប្រតិកម្មខ្លាំងៗដោយការជេរប្រមាថទៅលើស្ថាបត្យករថៃ ដែលបានសាងសង់ប្រាសាទសិប្បនិមិត្តមួយដែលមានគំនូសប្លង់ដូចទៅនឹងប្រាសាទអង្គរវត្តរបស់ខ្មែរកាលពីពេលថ្មីៗនេះ។
ព្រះអង្គ សាន សុជា លើកឡើងថា នៅពេលដែលប្រទេសមួយមានសម្បត្តិវប្បធម៌អរិយធម៌ដ៏រុងរឿង និងទ្រព្យសម្បត្តិជាតិដ៏មហាសាល ប៉ុន្តែប្រជាជននៃប្រទេសនោះជាជនជាតិដែលគ្មានការយល់ដឹង គ្មានសមត្ថភាពការពារនូវទ្រព្យសម្បត្តិជាតិរបស់ខ្លួន ដូច្នេះអរិយធម៌ដ៏រុងរឿង និងទ្រព្យសម្បត្តិជាតិដ៏មហាសាលទាំងនោះ គង់តែត្រូវគេលួចយកទាល់តែអស់នៅថ្ងៃណាមួយជាមិនខានឡើយ។
ព្រះភិក្ខុ សាន សុជា ចោទជាសំណួរថា ប្រសិនបើគេតម្រូវឲ្យមានការជជែកពិភាក្សាមួយដោយលើកភស្តុតាងដើម្បីការពារថាវប្បធម៌ និងអរិយធម៌ទាំងនោះជារបស់ខ្លួន តើការជេរប្រមាថពិតជាអាចបង្ហាញពីតឹកតាង ឬជាហេតុផលថាសម្បត្តិវប្បធម៌ទាំងនោះគឺជារបស់ខ្លួនដោយពិតប្រាកដដែរឬទេ? ដូច្នេះ ដើម្បីការពារសម្បត្តិជាតិ កូនខ្មែរត្រូវតែសិក្សាឲ្យស្គាល់ច្បាស់នូវប្រវត្តិនៃវប្បធម៌ អរិយធម៌របស់ខ្លួន ដូចជាថាតើប្រាសាទអង្គរវត្តកសាងនៅឆ្នាំណា ដោយស្តេចអង្គណា តើមានអាយុកាលប៉ុន្មានឆ្នាំហើយ មូលហេតុអ្វីទើបមានការសាងសង់ប្រាសាទទាំងនេះឡើងជាដើម។
ព្រះចៅអធិការអង្គនេះបញ្ជាក់ថា សម័យកាលបែកបន្ទាយលង្វែក និងការជញ្ជូនវត្ថុបុរាណខ្លួនឯងយកទៅលក់ឲ្យបរទេសជិតខាង គឺដោយសារកូនខ្មែរខ្វះការយល់ដឹង មិនស្គាល់តម្លៃសម្បត្តិវប្បធម៌ជាតិរបស់ខ្លួន មិនស្គាល់ពីល្បិចកលរបស់សត្រូវ ទើបធ្វើឲ្យកូនខ្មែរមួយចំនួនស្ទើរតែបាត់បង់នូវមោទកភាពជាតិរបស់ខ្លួនស្ទើរតែទាំងស្រុងទៅហើយ។
ព្រះអង្គបន្ថែមថា ជនជាតិដែលបាត់បង់នូវមោទកភាពជាតិរបស់ខ្លួន ហើយប្រឹងលើកដំឡើងវប្បធម៌ជាតិសាសន៍ដទៃនោះ គេហៅជាជនជាតិអកតញ្ញូ គឺដោយសារពួកគេជាមនុស្សដែលមិនដឹងគុណវីរបុរស និងបុព្វបុរសខ្លួនឯង។
ដោយឡែកសិល្បករជើងចាស់ដ៏ល្បីល្បាញមួយរូបរបស់កម្ពុជា លោក សុះ ម៉ាច ធ្លាប់បានលើកឡើងដែរថា មកទល់នឹងពេលនេះ បរទេសជិតខាងនៅតែចិញ្ចឹមចិត្តចង់បានដី ចង់បានសម្បត្តិវប្បធម៌ និងផលប្រយោជន៍របស់ខ្មែរ និងមិនចង់ឲ្យខ្មែររួបរួមគ្នាដើម្បីសុភមង្គលរបស់ជាតិនោះឡើយ។
លោកអះអាងថា ក្នុងនាមជាខ្មែរ ត្រូវតែចងចាំរឿងជាតិ ទឹកដី និងសម្បត្តិវប្បធម៌របស់ខ្លួន ហើយកូនខ្មែរគ្រប់គ្នាត្រូវតែឈឺឆ្អាល និងរក្សាការពារឲ្យបានគង់វង្សបន្តទៀត ព្រោះថាបរទេសខាងកើតកំពុងតែសម្រួចចង្កូមចាំលេបត្របាក់ដី បរទេសខាងលិចអប្រិយរង់ចាំលេបទាំងដី និងវប្បធម៌ ចំណែកមហាយក្សដ៏ធំសម្បើមមួយទៀត ព្យាយាមអូសខ្មែរឲ្យជំពាក់បំណុលវ័ណ្ឌក ខណៈខ្មែរខ្លះកំពុងតែឈ្លក់វង្វេងនឹងលាភសក្ការៈ លែងខ្វល់ពីការឯកភាពជាតិ និងកិត្តិយសជាតិអ្វីទាំងអស់។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ កាលពីចុងឆ្នាំ២០២០ សណ្ឋាគារមួយដែលមានឈ្មោះថា Le palais Hotel ដែលមានទីតាំងនៅកោះផាង៉ាន ខេត្តសុរ៉ាត់ថានី ប្រទេសថៃ បានផ្សព្វផ្សាយលើគេហទំព័ររបស់ខ្លួនពីសេវា និងរូបរាងសណ្ឋាគារ បន្ទប់ស្នាក់នៅ អាហារដ្ឋាន និងអាងហែលទឹក ជាដើម ដែលជាការចម្លងរចនាបថប្រាសាទអង្គរវត្ត អង្គរធំ ប្រាសាទបន្ទាយស្រី និងប្រាសាទបាយ័នរបស់កម្ពុជាទាំងស្រុង៕