សិល្បករជើងចាស់ដ៏ល្បីល្បាញមួយរូបរបស់កម្ពុជា លើកឡើងថា ប្រទេសជិតខាងដែលកម្ពុជាដឹងគុណ និងចាត់ទុកជាមិត្តដ៏ល្អនោះ ក៏ជាប្រទេសដែលឈ្លានពានយកទឹកដី ធនធានធម្មជាតិ និងជីវិតប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរអស់ជាច្រើនរហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ ប៉ុន្តែពួកគេនៅមិនទាន់ឆ្អែតឆ្អន់នូវមហិច្ឆតារបស់ពួកគេនៅឡើយទេ។
លោក សុះ ម៉ាច ដែលជាអតីតប្រធានសមាគមសិល្បករខ្មែរ បានសរសេរលើគណនី Facebook របស់លោកកាលពីថ្ងៃទី៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ ថា មកទល់នឹងពេលនេះ បរទេសជិតខាងនៅតែចិញ្ចឹមចិត្តចង់បានដី ចង់បានសម្បត្តិវប្បធម៌ និងផលប្រយោជន៍របស់ខ្មែរ និងមិនចង់ឲ្យខ្មែររួបរួមគ្នាដើម្បីសុភមង្គលរបស់ជាតិឡើយ។
សិល្បករជើងចាស់រូបនេះអះអាងថា បរទេសខាងកើតសម្រួចចង្កូមចាំលេបត្របាក់ដី បរទេសខាងលិចអប្រិយ លេបទាំងដី និងវប្បធម៌ ចំណែកមហាយក្សដ៏ធំសម្បើមមួយទៀតព្យាយាមអូសខ្មែរឲ្យជំពាក់បំណុលវ័ណ្ឌក ខណៈខ្មែរខ្លះកំពុងតែឈ្លក់វង្វេង និងវិលវល់អំពីការជេរប្រមាថគ្នា លាបពណ៌ ក្បត់ឧត្តមគតិ សម្ងំសុខ ព្រោះតែបុណ្យស័ក្តិ លាភសក្ការៈ លែងខ្វល់ពីការឯកភាពជាតិ និងកិត្តិយសជាតិអ្វីទាំងអស់។
ការលើកឡើងរបស់សិល្បកររូបនេះ គឺស្របពេលដែលកម្ពុជាកំពុងរងការរំលោភបំពានពីប្រទេសជិតខាងគ្រប់រូបភាពទាំងការលួចចម្លងវប្បធម៌ អរិយធម៌ បង្ហូរជនជាតិរបស់ខ្លួនចូលកម្ពុជា និងការរំលោភបំពានទឹកដីឥតឈប់ឈរតាំងពីអតីតកាលរហូតដល់បច្ចុប្បន្ននេះ។
លោក សុះ ម៉ាច បញ្ជាក់ថា លោកសម្ដែងនូវសេចក្តីគោរពដឹងគុណបំផុតចំពោះគំរូវីរបុព្វបុរសដូនតាកុលបុត្រកុលធីតាខ្មែរគ្រប់ជំនាន់ដែលបានបូជាលះបង់ជីវិតដើម្បីការពារបូរណភាពទឹកដី សម្បត្តិវប្បធម៌រហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ ព្រោះថាក្នុងនាមជាខ្មែរ ត្រូវតែចងចាំរឿងជាតិ ទឹកដី និងសម្បត្តិវប្បធម៌ដែលកូនខ្មែរគ្រប់គ្នាត្រូវតែឈឺឆ្អាល និងរក្សាការពារឲ្យបានគង់វង្សបន្តទៀត។
លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា ខ្មែរគួរតែរួបរួមគ្នាតម្កល់រឿងជាតិជាធំ ទើបចៀសផុតពីការប្រមាថមើលងាយពីប្រទេសជិតខាងទាំងនោះ ហើយនឹងឆ្ពោះទៅរកសន្តិភាព និងភាពជឿនលឿន រុងរឿងពិតប្រាកដដូចបណ្តាប្រទេសដទៃលើសកលលោក។
ប្រធានប្រតិបត្តិនៃចលនានិស្សិតដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ លោក ទូច វិបុល បានប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី៩ ខែកក្កដា ថា ការលើកឡើងរបស់លោក សុះ ម៉ាច គឺជាការបង្ហាញនូវទឹកចិត្តដ៏ធំធេងចំពោះជាតិមាតុភូមិ ដែលបង្ហាញឲ្យឃើញថា ការឈឺឆ្អាលបញ្ហាប្រទេសជាតិ បញ្ហាទឹកដី បញ្ហាវប្បធម៌ គឺជាតួនាទីរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់រូប មិនមែនសម្រាប់តែក្រុមណាមួយនោះទេ។
លោកអះអាងថា បញ្ហាដែលខ្មែរកំពុងព្រួយភ័យនៅពេលនេះ គឺការរំលោភបំពានពីសំណាក់បរទេសជិតខាង ជាពិសេសប្រទេសវៀតណាម ដែលកំពុងតែឈ្លានពានឥតឈប់ឈរដើម្បីកាន់កាប់ទឹកដីខ្មែរទៅថ្ងៃមុខ ខណៈពួកគេព្យាយាមបន្លំប្រវត្តិសាស្ត្រយកទឹកដីខ្មែរដោយខុសច្បាប់ ដូចជាការរំលោភយកកោះត្រល់ និងចង្កោមកោះក្រចកសេះជាដើម។
លោកបញ្ជាក់ថា បញ្ហាដែលគេមើលឃើញថា មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមួយចំនួនសម្ដែងការខ្វល់ខ្វាយ និងចេញមុខប្រតិកម្មពីការចម្លងស្នាដៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរកាលពីពេលថ្មីៗនេះ គ្រាន់តែជាការកេងចំណេញរបស់បក្សកាន់អំណាចប៉ុណ្ណោះ ត្បិតប្រាសាទអង្គរវត្ត និងប្រាសាទផ្សេងទៀតរបស់ខ្មែរ ត្រូវបានដាក់ចូលក្នុងបេតិកភណ្ឌពិភពលោកដែលទទួលស្គាល់ និងការពារដោយអង្គការយូណេស្កូ រួចទៅហើយ ដូច្នេះមិនអាចបរទេសណាឈ្លានពាន ឬបន្លំយកបាននោះទេ។
លោក ទូច វិបុល លើកឡើងទៀតថា មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលដែលជាខ្មែរស្នេហាទឹកដី ស្នេហាជាតិ ពិតជាសោកស្តាយ និងឈឺចាប់បំផុតនៅពេលទឹកដីខ្លួនត្រូវវៀតណាម រំលោភជាបន្តបន្ទាប់ ប៉ុន្តែស្ថិតក្រោមគំនាបរបស់លោក ហ៊ុន សែន ពួកគេមិនអាចនិយាយអ្វីបានទេ ក្រៅតែពីធ្វើតាមបញ្ជារបស់លោក ហ៊ុន សែន ប៉ុណ្ណោះ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកថាបើមន្ត្រីដែលមានឧត្តមគតិជាតិទាំងនោះនៅតែបន្តធ្វើបែបនេះ នោះកូនចៅរបស់ពួកគេនឹងរស់ជាជនអន្តោប្រវេសន៍លើទឹកដីខ្លួននៅថ្ងៃអនាគតជាមិនខាន៕