តើមានសេដ្ឋីស្រុកខ្មែរណាខ្លះប្រមូលទ្រព្យពីស្រុកខ្មែរទៅលាក់ទុកនៅបរទេស តាមកោះឯនាយសមុទ្រ ដោយបើកក្រុមហ៊ុនបំភ័ន្តភ្នែក?
យើងបានរាយការណ៍ជាច្រើនរឿងច្រើនលើកមកហើយអំពីរបៀប ឬរបបគ្រប់គ្រងពុករលួយ ដែលធ្វើឲ្យបាត់បង់ថវិកាចំណូលរដ្ឋជាពន្ធដារ និងបាត់បង់ធនធានធម្មជាតិជាទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋ។
នេះមិននិយាយត្រឹមតែនាហ្មឺន មន្ត្រីរាជការ ឬរដ្ឋការ ទារសំណូកបណ្ដាក់គ្នាដូចខ្យងពីតូចទៅធំនោះទេ គេរាប់បញ្ចូលទាំងការលួចបញ្ចេញធនធានពីចំណូលចំណេញក្នុងក្រុមហ៊ុននានា ទៅលាក់ឯក្រៅប្រទេស ដើម្បីគេចបង់ពន្ធដារច្រើននោះផងដែរ ជាអំពើពុករលួយតាមបែបគៃបំបាត់។
អតីតឯកអគ្គរដ្ឋទូត ស.រ.អា ប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា ពីឆ្នាំ២០០៨ ដល់ឆ្នាំ២០១១ អ្នកស្រី Carol Rodley បានបញ្ជាក់ថា អំពើពុករលួយគ្រប់បែបយ៉ាងក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ធ្វើឲ្យរដ្ឋបាត់បង់ចំណូលយ៉ាងតិច ៥០០លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំៗ។
ក្នុងប្រព័ន្ធពុករលួយ ក្រុមហ៊ុនមួយមិនចង់បង់ពន្ធដារឲ្យរដ្ឋតាមអត្រាកំណត់ត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ ម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនគេទៅចរចាជាមួយមេនាយកដ្ឋានពន្ធដារ ដោយស្នើសុំឲ្យចុះបញ្ជីអំពីមុខរបររបស់គេថា រកស៊ីខាត ឬមិនសូវបានចំណេញ ដោយមកពីមូលហេតុនេះ ឬមូលហេតុនោះ។ ម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនគេទុកលុយមួយចំណែកសម្រាប់សូកមន្ត្រីទារពន្ធដារ។ រឿងទូទាត់គ្នាជាលុយសុទ្ធ គ្មាននរណាដឹងក្រៅពីអ្នកសូក និងអ្នកទទួលសំណូកនោះឡើយ។
ទោះជាដូច្នេះក្តី ប្រទេសអនុវត្តច្បាប់មែនទែន គេអាចរកឃើញរបៀបពុករលួយនេះតាមរយៈ៖
- ការគយគន់ ឃ្លាំមើលជីវភាពរស់នៅរបស់នាហ្មឺន មន្ត្រីរាជការ ឬរដ្ឋការ ដោយពិនិត្យមើលចំណូលពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន
- ការចំណាយ
- សម្បត្តិទ្រព្យផ្ទាល់ខ្លួន
- ការបង់ពន្ធពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ
- ការផ្ទេរលុយកាក់ចេញចូលធនាគារ ថាតើមនុស្សម្នាក់ជីវិតរស់ដូចសេដ្ឋី បានធនធានពីប្រភពណា ស្របច្បាប់ ឬមិនស្របច្បាប់។
ដោយឡែកពីពួកសេដ្ឋី ឧកញ៉ា នាហ្មឺន មន្ត្រីរកស៊ីធ្វើការងារបានចំណូលបែបទុច្ចរិត គេចពន្ធក្នុងស្រុក មានពាណិជ្ជករមួយបែបទៀតលួចបញ្ចេញធនធានពីក្នុងទៅក្រៅស្រុក តាមរយៈការឃុបឃិតចែកកម្រៃជាមួយមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល និងស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុ ទៅដាក់ក្នុងធនាគារបរទេសតាមរយៈការបើកក្រុមហ៊ុនដែលគេហៅថា «ក្រុមហ៊ុនសម្បក ឬស្នូក (shell com-pany ឬ shell corporation)» ចុះបញ្ជីនៅប្រទេស ឬដែនដីសាធារណសុខ ហៅតាមភាសាអង់គ្លេសថា commonwealth។
តាមអត្ថន័យពន្យល់ដោយ Investopedia shell company ឬ shell corporation ជាក្រុមហ៊ុនសម្បកទទេ ឬស្នូកទទេ គ្មានសកម្មភាពអាជីវកម្ម និងគ្មានអចលនសម្បត្តិអ្វីទេ ប៉ុន្តែគេច្រើនតែប្រើវាជាក្រុមហ៊ុនសម្រាប់សកម្មភាពមិនស្របច្បាប់ ដើម្បីលាក់បំបាំងម្ចាស់មុខរបរពីរដ្ឋអំណាចអនុវត្តច្បាប់ ឬពីភ្នែកសាធារណជន។ អ្នកបើកក្រុមហ៊ុនសម្បក ឬស្នូកទទេនេះ ភាគច្រើនម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនសាធារណៈអ្នកមានមុខរបរលាក់លៀម និងពលរដ្ឋធម្មតា។ គេបើកចុះឈ្មោះក្រុមហ៊ុនបែបនេះ ដើម្បីចៀសបង់ពន្ធដារច្រើនផង លាក់លុយ និងលាងលុយផង។
ក្នុងកម្មវិធីផ្សាយកន្លងទៅ យើងបានរាយការណ៍ថា សាជីវកម្មវិនិយោគទុនកម្ពុជាឯនាយសមុទ្រ Overseas Cambodian Investment Corporation (OCIC) មាន៖
- ឈ្មោះ ពុង សុវណ្ណ ជាប្រធានក្រុមអភិបាល និងជានាយកគ្រប់គ្រង
- អ្នកស្រី លឹម សុផានី ជានាយិកា
- លឹម ណារី ជា នាយិកា
- លឹម លីណា ជានាយិកា
- ពុង វ៉ី ជានាយក។
ក្រៅពីគ្រប់គ្រងក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុកខ្មែរចំនួនប្រមាណ ១២ក្រុមហ៊ុន អ្នកស្រី លឹម សុផានី មានដាក់ចំណែកហ៊ុនមានមុខនាទីក្នុងក្រុមហ៊ុនសម្បក ឬស្នូកនៅដែនដីកោះ British Virgin Islands ក្នុងសមុទ្រការីប៊ីយែន ទ្វីបអាមេរិកភាគកណ្តាល ស្ថិតនៅប៉ែកអាគ្នេយ៍រដ្ឋ Florida សហរដ្ឋអាមេរិក។
គួរកត់សម្គាល់ថា ដែនកោះ British Virgin Islands ជាដែនដីអធិបតេយ្យ ប្រើរូបិយប័ណ្ណដុល្លារអាមេរិក ជាសមាជិកមួយក្នុងក្រុមប្រជាជាតិសាធារណសុខអង់គ្លេស ឬ British Commonwealth ចំនួន ៥៤ប្រទេស និងដែនដី។ ដើម្បីទទួលបានសញ្ជាតិអង់គ្លេសនៅកោះនោះ ពាណិជ្ជករត្រូវដាក់ទុនចាប់ពី ១០០លានដុល្លារឡើងទៅ។
តាមសារព័ត៌មានឈ្មោះ Business Insider ផ្សាយថ្ងៃទី១៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ British Virgin Islands ជាកោះលេខ១ លើសគេក្នុងពិភពលោក ដែលមិនដកហូតយកពន្ធដារលើចំណូលពីក្រុមហ៊ុន ឬពីបុគ្គលដែលមានលុយដាក់ទុនរកស៊ី ឬតម្កល់ទុកនៅទីនោះ។ សហភាពអឺរ៉ុប បានដាក់កំហិតលើរដ្ឋបាលកោះនោះ ថាបើមិនកែច្បាប់ពន្ធដារមុនដាច់ឆ្នាំ២០១៩ ទេ ឆ្នាំ២០២០ គេនឹងដាក់កោះនោះក្នុងបញ្ជីខ្មៅអំពីរឿងសមគំនិតជួយលាក់លុយ។
នៅខែមេសា ឆ្នាំ២០១៦ សមាគមក្រុមអ្នកកាសែតស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិ (International Consortium of Investigative Journalists=ICIJ) បានស្រាវជ្រាវរកឃើញក្នុងឯកសារប៉ាណាម៉ា (Panama Papers) អ្នកស្រី លឹម សុផានី ដាក់ហ៊ុនជាមួយឈ្មោះ វ៉ង ស្យេហ្វា (Wong Swie Hwa) ក្នុងក្រុមហ៊ុនសម្បក ឬស្នូកមួយឈ្មោះ «បន្ទាយស្តេចវិនិយោគ មានកំណត់ King Fortress Investment Ltd.» ពីក្រុងហុងកុង ចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីនៅខែមេសា ឆ្នាំ២០០៨។ អ្នកស្រី លឹម សុផានី ប្រើអាសយដ្ឋាននៅស្រុកខ្មែរ ផ្ទះលេខ២៦៥ ផ្លូវលេខ១១០ ក្រុងភ្នំពេញ ចំណែកឯដៃគូ វ៉ង ស្យេហ្វា (Wong Swie Hwa) ប្រើអាសយដ្ឋានផ្ទះលេខ៣៦G ផ្លូវឌីមីត្រូហ្វ សង្កាត់មិត្តភាព ខណ្ឌ៧មករា ក្រុងភ្នំពេញ រាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ក្រុមហ៊ុនសម្បក ឬស្នូកទទេនេះ បិទនៅក្នុងឆ្នាំ២០១២ ព្រោះគ្មានសកម្មភាព។
ក្រុមហ៊ុនផ្សេងមួយទៀតដែលមានដាក់ហ៊ុនជាមួយក្រុមហ៊ុនសម្បកទទេឈ្មោះ King Fortress Investment Ltd. គឺក្រុមហ៊ុនឈ្មោះ កាំវ៉ាហ៍ វិនិយោគឯនាយសមុទ្រ (Kam Wah Overseas Investment Ltd.) ដែលមានម្ចាស់ហ៊ុនឈ្មោះ៖
- លឹម សុផានី
- សយ ជីវយិន (Tsoi Chi Yin)
- វ៉ង សៃនីង (Wong Sai Ning)
- វ៉ង ស្យេហ្វា។
មេអណ្ដើកជួយរត់ការបើកក្រុមហ៊ុនឈ្មោះក្រុមហ៊ុន Yes Choice Secretaries Ltd. បន្ទប់លេខ៣០២/៣/F អគារ Malaysia Building លេខ៥០ ផ្លូវGloucester ក្រុងហុងកុង។
បណ្ឌិត សួស សាគឿន ដាក់ហ៊ុនចូលជាមួយក្រុមហ៊ុនសម្បក ឬក្រុមហ៊ុនស្នូកទទេនៅកោះ British Virgin Islands ឈ្មោះ RCD (Ray Chat Dam) អន្តរជាតិមានកំណត់ (RCD International Ltd.) ដែលចុះបញ្ជីនៅថ្ងៃទី២៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០០៧ ហើយបិទនៅថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១០ ព្រោះគ្មានសកម្មភាព។
សូមបញ្ជាក់ថា អក្សរកាត់ជាភាសាអង់គ្លេស RCD ជាឈ្មោះពេញថា Ray Chat Dam ដែលជាភាសាខ្មែរថាឈ្មោះ ដាំ ឆត្រិយ៍។ បណ្ឌិត សួស សាគឿន ប្រើអាសយដ្ឋាននៅស្រុកខ្មែរ ផ្ទះលេខ៥០បេ ផ្លូវលេខ២៤០ ក្រុងភ្នំពេញ រាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ឯមេអណ្ដើករត់ការជាឈ្មោះក្រុមហ៊ុន Corporate Management Services Ltd. អាសយដ្ឋាននៅបរទេសលេខ១៣០១ Bank of America Tower, 12 ផ្លូវHarcourt, Central Hong Kong។
សមាសភាពអ្នកមានហ៊ុន និងគ្រប់គ្រងហ៊ុន មានដូចតទៅនេះ៖
- បណ្ឌិត សួស សាគឿន
- បណ្ឌិត ដាំ ឆត្រិយ៍
- បណ្ឌិត លេក បុប្ផា
- រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ អង្គវង្ស វឌ្ឍនា
- ជនបរទេសឈ្មោះ Arthur Chan Wai Kong។
ឧកញ៉ា លឹម ប៊ុនសួរ ដែលជាឧកញ៉ាទី៩៣ បានទទួលងារប្រទានដោយព្រះមហាក្សត្រនាថ្ងៃទី១៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០០០ តាមរយៈព្រះរាជក្រឹត្យលេខ១២០០/២១៨ បានបង្កើតក្រុមហ៊ុនសម្បក ឬស្នូក នៅកោះ British Virgin Islands ឈ្មោះក្រុមហ៊ុន Master Faster International Ltd. ជាមួយដៃគូហ៊ុនឈ្មោះ ប៉ែន គង្គា ហើយចុះបញ្ជីនៅថ្ងៃទី៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១១ តាមរយៈមេអណ្ដើករត់ការនៅក្រុងហុងកុង ឈ្មោះក្រុមហ៊ុន RYA Management Ltd. អាសយដ្ឋានបន្ទប់លេខ1318-20/13-F Hollywood Plaza; 610 Nathan Road, Mongkok, Kowloon, Hong Kong។ ចំណែកឯអាសយដ្ឋានរបស់ក្រុមហ៊ុនសម្បក ឬស្នូកប្រចាំស្រុកខ្មែរ គឺផ្ទះលេខ៣៨ ផ្លូវ៣២២ សង្កាត់បឹងកេងកង១ ខណ្ឌចំការមន ក្រុងភ្នំពេញ រាជាណាចក្រកម្ពុជា។
នៅខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២០ អ.ស.ប បានផ្ញើលិខិតសួរនាំមួយទៅឧកញ៉ា លឹម ប៊ុនសួរ ជាថៅកែក្រុមហ៊ុន ING Holding អភិវឌ្ឍលុបបឹងទំពន់ បឹងជើងឯក ជាមួយឧកញ៉ា អ៊ឹង ប៊ុនហូវ ជាថៅកែបណ្ដុំក្រុមហ៊ុនសំណង់ អាហ្សែត (AZ Group) ប្រធានធនាគារពាណិជ្ជកម្មក្រៅប្រទេសនៃកម្ពុជា (Foreign Trade Bank of Cambodia) ដែលមានអ្នកគ្រប់គ្រងឈ្មោះ៖
- ឧកញ៉ា ពុង ឃាវសែ
- អ្នកស្រី អ៊ឹង ប៉ូលីណា
- អ្នកស្រី អ៊ុក ម៉ាលី
- លោក ម៉ី វ៉ាន់
- ផង់ សំរេច
- កាង អ៊ី
- នួន សំអៀន
- អ្នកស្រី សុខ ចាន់សូណា
- នួន បូរ៉ានី
- ទឹម បូផល។
ភាគបន្ត សូមជូននៅសប្តាហ៍ក្រោយ៕